Šta je CDM?
Mehanizam čistog razvoja (CDM – Clean Development Mechanism), podrazumijeva primjenu projekata za smanjenje emisija u zemljama u razvoju koje su pristupile Protokolu.
CDM omogućava razvijenim zemljama (članicama Aneksa I) da dio svojih obaveza na smanjenju emisije staklenički gasova realizuju u zemljama u razvoju koje se pristupile Protokolu, ali nemaju obaveza za smanjenjem u prvom periodu (2008 – 20012. godina). Razvijene zemlje koje investiraju u projekte koji rezultiraju smanjenju emisije stakleničkih gasova dobijaju certificirano smanjenje emisije (CER – Certified Emission Reduction), to je iznos smanjenja emisije GHG koji nastaje realizacijom određanog CDM projekta. CER se dodaje dozvoljenom iznosu emisije zemlje investitora.
CER se izdaje počevši od 2000. godine, što znači da se smanjenje računa tokom trinaest godina (od 2000-2013. godine), za razliku od npr. smanjenja emisije kroz JI koji se računa tokom pet godina (2008-2012. godina). U ovome je velika prednost CDM u odnosu na druga dva mehanizma. Uz određena ograničenja CER može biti predmet trgovanja među članicama Aneksa I Protokola.
Iznos CER-a se računa na sljedeći način:
CER = emisija prije realizacije projekta – emisija nakon realizacije projekta
Koje su mogućnost finansiranja?
Ugovor o prodaji CER-ova pravi se obično na sedam ili deset godina. Kada se govori o učešču vrijednosti CER-ova u investiciji misli se vrijednost CER-ova u periodu ugovora o prodaji. Generalno, najmanje učešće CER-ova u investiciji je kod projekata kao što su vjetroelektrane, male hidroelektrane i energijska efikasnost. S druge strane, postoje projekti kod kojih je vrijednost CER-ova veća od investicije, kao npr. smanjenje emisije N2O (u hemijskoj industriji) ili smanjenje emisije SF6. U slučaju smanjenja emisije metana iz podzemnih rudnika uglja kompletna investicija se može vratiti iz CER-ova.
Mogućnosti pokrivanja investicionih troškova u zavisnosti od vrste projekta:
- hidroelektarne 5-20 %
- vjetroelektarne 5-15 %
- promjena goriva 10-45 %
- biomasa 15-50 %
- smanjenje CH4 do 100 %
- smanjenje N2O >100 %
MAPA PUTA CDM PROJEKTA (download)
CETEOR CDM PROJEKTI (download)
Protokol iz Kjota
Protokol iz Kjota je prvi međunarodni ugovor na globalnom nivou kojim se omogućava primjena ekonomskih instrumenta kroz različite mehanizme prilagodljivosti. Člankom 6., 12. i 17. Protokola iz Kjota, državama koje imaju obavezu smanjenja emisija omogućuje se da putem mehanizama prilagodljivosti ostvare dio svojih ciljeva na isplativiji način u odnosu na poduzete domaće mjere. Osim lokalnih (domaćih) mjera za smanjenje emisija, Protokol iz Kjota je utvrdio fleksibilne mehanizme s ciljem smanjenja troškova članica Aneksa I1, pri njihovom postizanju preuzetih obaveza, kao i s ciljem doprinosa održivom razvoju zemalja u razvoju, što se postiže transferom tehnologija i institucionalnim jačanjem kapaciteta zemalja u razvoju. Postoje tri takva mehanizma:
1. Mehanizam čistog razvoja (CDM – Clean Development Mechanism)
2. Zajednička implementacija (JI – Joint Implementation)
3. Trgovanje emisijama (ET – Emission Trading)
Partnerstvo
Zahvaljujući našim uspješnim partnerskim odnosima sa međunarodom kompanijom OneCarbon, Orbeo, odnosno Solvay Energy Services, u mogućnosti smo Vam ponuditi saradnju pri kandidiranju projekata energijske efikasnosti, obnovljivih izvora energije i ostalih projekata koji za rezultat imaju smanjenje emisije stakleničkih gasova, kao CDM i sličnih projekata kojima se mogu ostvariti dodatni financijski prihodi, odnosno smanjiti investicioni troškovi.
Uz našu tehničku, administrativnu i stručnu pomoć, uspješno je registrovan prvi CDM projekat iz oblasti obnovljivih izvora energije u BiH. Projekat se odnosi na tri male hidroelektrane na rijeci Kraljuščici, instalisanog kapaciteta oko 10 MW u općini Konjic, čijom će realizacijom ostvareni prihodi iznositi oko 2,5 miliona KM.
Naše domaće i međunarodno iskustvo u ovoj oblasti osiguraće Vam prednost prilikom predlaganja, razmatranja, registracije i realizacije CDM projekata. Naša usluga uključuje i vođenje kompletne CDM procedure.
Za svaku potrebnu informaciju, molimo da se obratite:
Mr. Benjamin Čekić
+387 33 563 587
bcekic@ceteor.ba